System kaucyjny w gastronomii - ważne zmiany od października 2025!
Od 1 października 2025 roku gastronomia w Polsce musi dostosować się do nowych zasad związanych z systemem kaucyjnym.
Choć temat ten był wcześniej kojarzony głównie ze sklepami i sieciami handlowymi, teraz obowiązki związane z kaucją obejmują również restauracje, kawiarnie, bary oraz punkty gastronomiczne serwujące napoje. Co dokładnie się zmieniło i co to oznacza dla właścicieli lokali? Jakie kary będą grozić za niedostosowanie się do nowych przepisów i jak ich uniknąć?
Czym jest system kaucyjny?
System kaucyjny to mechanizm, w którym do ceny napoju doliczana jest kaucja za opakowanie, którą klient może odzyskać, zwracając zużyte opakowanie do odpowiedniego punktu. Celem systemu jest zwiększenie poziomu recyklingu i ograniczenie odpadów, szczególnie plastiku i aluminium.
Od października 2025 r. system ten obejmie również gastronomię, ale na nieco innych zasadach niż handel detaliczny.
Systemem objęte są opakowania:
-
plastikowe butelki (PET) do 3 litrów,
-
puszki aluminiowe do 1 litra,
-
szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra.
Jeśli prowadzisz restaurację, kawiarnię, food truck lub bar i sprzedajesz napoje w tych opakowaniach – masz obowiązek pobrać kaucję od klienta.
Najważniejsze obowiązki dla gastronomii
Pobieranie kaucji przy sprzedaży
Do każdego napoju w opakowaniu objętym systemem musisz doliczyć odpowiednią kwotę kaucji:
-
0,50 zł – za butelkę PET i puszkę,
-
1,00 zł – za szklaną butelkę zwrotną.
Oznaczenie produktów i paragonów
Produkty objęte kaucją muszą być oznakowane specjalnym symbolem systemu kaucyjnego. Informacja o kaucji musi pojawić się również:
-
na paragonie,
-
w menu (przy napojach butelkowanych),
-
i – opcjonalnie – na osobnych etykietach w punkcie sprzedaży.
Ewidencjonowanie pobranych kaucji
Musisz prowadzić dokumentację ilości sprzedanych napojów objętych systemem oraz sum pobranych kaucji. Wymaga to drobnych zmian w systemie sprzedażowym (np. aktualizacji kasy fiskalnej lub POS).
Czy trzeba przyjmować zwrot pustych opakowań?
To pytanie zadaje sobie wielu właścicieli lokali. Dobra wiadomość: gastronomia nie ma obowiązku przyjmowania zwrotów opakowań od klientów.
Zwrotem opakowań zajmują się głównie sklepy, szczególnie te powyżej 200 m² powierzchni. Mniejsze punkty mogą dobrowolnie dołączyć do systemu odbioru – na przykład, jeśli chcą promować postawy proekologiczne.
Jak przygotować się do zmian?
Aby bezproblemowo wdrożyć system kaucyjny w lokalu gastronomicznym, warto:
-
Zaktualizować menu i cenniki – dodaj informację o pobieranej kaucji.
-
Zgłosić lokal do operatora systemu kaucyjnego.
-
Zaktualizować oprogramowanie POS – aby automatycznie doliczało i ewidencjonowało kaucję.
-
Przeszkolić personel – aby potrafili informować klientów o zasadach systemu.
Czy przewidziane są kary za uchybienia?
Kontrolowaniem poprawności funkcjonowania systemu kaucyjnego w różnych obszarach zajmować się będą: Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Urząd Marszałkowski oraz operator systemu kaucyjnego.
W przepisach ustanowione zostały konkretne sankcje administracyjne i finansowe za nie stosowanie się do nowych przepisów:
-
niepobieranie kaucji od klienta pomimo obowiązku – do 5 000 zł
-
brak zgłoszenia do systemu kaucyjnego jako podmiot zobowiązany – do 100 000 zł
-
brak ewidencji lub fałszowanie dokumentacji – do 50 000 zł.
Eko-szansa dla Twojego lokalu
Choć obowiązek doliczania kaucji może wydawać się dodatkowym obciążeniem, dla wielu lokali to również szansa na pokazanie swojego proekologicznego podejścia. Możesz to wykorzystać marketingowo – pokazując klientom, że Twój lokal dba o środowisko i wspiera recykling.
Jeśli prowadzisz punkt gastronomiczny i chcesz się dobrze przygotować, skonsultuj się ze swoim dostawcą oprogramowania lub firmą, która obsługuje Twoją kasę fiskalną. Warto działać z wyprzedzeniem, by uniknąć błędów i zbędnych stresów po wejściu systemu w życie.
Strony z systemem zamawiania od Restauracja.online już są gotowe na zmiany. Po najnowszej aktualizacji systemu dostępne będą funkcjonalności umożliwiające ewidencję systemu kaucyjnego z zamówień online.